100 sự thật đơn giản để hiểu hơn về Product Development
Hiểu đúng, áp dụng đơn giản, ưu tiên phù hợp đội nhóm. Tốt hơn nhiều việc áp dụng các framework không hiểu rõ.
Gần đây thấy nhiều chia sẽ về cách làm sản phẩm/phương pháp làm sản phẩm rồi nhiều tư duy khá phức tạp. Nên tự tổng hợp 1 số sự thật đơn giản về phát triển sản phẩm được tổng hợp dựa trên: Kinh nghiệm cá nhân và 1 số góc nhìn từ các sách và blog đã đọc.
Inspired – Marty Cagan
Lean Product and Lean Analytics
Reforge framework
First Round Review, Lenny’s Newsletter
Kinh nghiệm làm sản phẩm tại các công ty lớn như Google, Meta, Basecamp, Figma.
Draft Idea
I. Hiểu thị trường & người dùng (User & Market Understanding)
Sản phẩm không dành cho bạn – mà là cho người dùng.
Bạn không phải người dùng – đừng tự suy đoán nhu cầu.
Nghiên cứu người dùng không bao giờ là “xong”.
Đặt câu hỏi đúng quan trọng hơn là có câu trả lời đúng.
Người dùng không nói rõ họ muốn gì – bạn phải quan sát hành vi.
Insight tốt đến từ sự lặp lại từ nhiều khách hàng
Số liệu chỉ nói một nửa câu chuyện – phần còn lại là cảm nhận.
Không phải mọi feedback đều giá trị – học cách chọn lọc.
Hành vi nói thật, lời nói thì không.
Đừng cố giáo dục thị trường – hãy giải quyết vấn đề họ đã có.
II. Xây dựng tầm nhìn & chiến lược sản phẩm (Vision & Strategy)
Không có tầm nhìn rõ, bạn chỉ đang vá lỗi.
Chiến lược sản phẩm là “không làm gì” nhiều hơn “làm gì”.
Tầm nhìn không phải là mơ mộng – nó là kim chỉ nam quyết định “có/không”.
Chiến lược tốt = rõ ràng, đơn giản, dễ nhớ.
Sản phẩm tốt giải quyết 1 vấn đề cực kỳ cụ thể, cực kỳ tốt.
Không ai nhớ một sản phẩm “làm được mọi thứ”.
Tăng trưởng không có chiến lược = đốt tiền.
“Chúng tôi khác biệt vì dễ dùng hơn” không phải là chiến lược.
Lắng nghe thị trường – nhưng không chạy theo đối thủ.
Mọi sản phẩm đều có thời điểm “cần dũng cảm từ chối thêm tính năng”.
III. Thiết kế & xây dựng sản phẩm (Design & Build)
MVP không có nghĩa là sản phẩm tệ chỉ để thử nghiệm.
Thiết kế tốt không cần giải thích và hướng dẫn sử dụng.
Chức năng tốt + trải nghiệm tệ = sản phẩm chết.
Một tính năng không ai dùng = tạo ra nhiều nợ kỹ thuật + nợ UX.
Tính năng ít dùng có thể gây hại nhiều hơn là không có.
Làm đúng ngay từ đầu rẻ hơn sửa sai sau này.
Đừng xây tính năng – xây giải pháp.
Giới hạn là suy nghĩ của bạn – không phải công nghệ.
Tránh làm “cool” – hãy làm hữu ích.
Càng đơn giản càng tốt, nhưng không đơn giản hơn mức cần thiết.
IV. Quản lý dự án & quy trình (Process & Execution)
Quy trình phù hợp giúp đội “chạy nhanh mà không lo loạn lạc”.
Deadline luôn là công cụ tạo áp lực tích cực – nếu dùng đúng.
Không ai thích họp – trừ khi họp có mục tiêu rõ ràng.
Chọn ưu tiên đúng là nửa chiến thắng.
Đừng cố làm mọi thứ cùng lúc – sẽ chẳng cái gì ra hồn.
Mỗi tính năng nên có cụ thể người “chịu trách nhiệm” rõ ràng.
Product Manager không cần giỏi nhất – nhưng cần hiểu rõ thứ phải làm.
Scrum không giúp đội tốt hơn nếu đội không có kỷ luật.
Tự động hóa những thứ lặp đi lặp lại.
“Done” không phải là lúc ra mắt – mà là lúc tạo giá trị.
V. Kỹ năng cá nhân & giao tiếp (Soft Skills)
Kỹ năng quan trọng nhất của PM: giao tiếp rõ ràng.
Biết lắng nghe là siêu năng lực.
Học cách nói “không” một cách có lý do cụ thể.
Đừng giả vờ biết – thừa nhận “không biết” là bước đầu để học.
Tranh luận đúng là tôn trọng – không phải xung đột.
Khi mọi người hiểu vì sao – họ sẽ đồng hành.
Giỏi viết để người khác hiểu = giỏi tư duy.
Feedback không phải chỉ trích – là cơ hội phát triển.
Product tốt được xây từ sự tin tưởng – không phải kiểm soát.
Lý do “tôi bận” hiếm khi thật sự đúng.
VI. Phân tích & ra quyết định (Data & Decision Making)
Không có dữ liệu thì chỉ là phán đoán.
Có dữ liệu nhưng đọc sai còn nguy hiểm hơn không có.
Data là công cụ, không phải kim chỉ nam tuyệt đối.
Đừng quyết định chỉ dựa vào cảm xúc – nhưng cũng đừng loại bỏ cảm xúc.
Mọi quyết định đều có chi phí – cả khi không làm gì.
Làm thử nhỏ rồi mở rộng nhanh là cách ít rủi ro hơn.
A/B test không phải là thần dược – nếu chọn sai cái cần test.
Metric tốt dẫn đến quyết định tốt.
Đừng chase vanity metrics (chỉ số ảo) – tập trung vào giá trị thật.
Tốc độ cải tiến quan trọng hơn tốc độ tăng trưởng ban đầu.
VII. Ra mắt & tăng trưởng sản phẩm (Launch & Growth)
Launch sản phẩm không phải là kết thúc – mà là bắt đầu.
Đừng để marketing quyết định toàn bộ thông điệp sản phẩm.
Growth tốt nhất là bắt đầu từ sản phẩm tốt.
Retention thật sự quan trọng hơn acquisition.
Một sản phẩm được yêu thích sẽ tự lan truyền.
Thử nhiều kênh, nhưng tập trung vào cái hiệu quả.
Không có growth hack nào cứu được sản phẩm không có value.
Đôi khi chỉ cần làm một thay đổi nhỏ đúng chỗ.
Đội growth & product luôn nên là một team.
Dữ liệu sau launch là vàng – cải tiến nó càng nhanh càng tốt.
VIII. Tư duy phát triển sản phẩm (Mindset)
Phát triển Sản phẩm là công việc không bao giờ hoàn thành.
Fail nhanh, học nhanh, thay đổi và thử nghiệm lại liên tục.
Tò mò luôn là một lợi thế của người làm sản phẩm giỏi.
Làm sản phẩm là trò chơi của sự kiên nhẫn.
Luôn có một cách tốt hơn – nếu bạn dám nghi ngờ cái hiện tại.
Trải nghiệm, kinh nghiệm là tích lũy – không có lối tắt hay chỉ đọc vài trang sách.
“Sao lại không được?” là câu hỏi mở ra sáng tạo nên dùng nhiều.
Đừng sợ mất users – hãy sợ không biết vì sao họ rời đi.
Không cố giỏi tất cả – chọn thứ bạn muốn master.
Nên có chu kì hỏi: nếu hôm nay làm lại từ đầu, mình sẽ làm gì khác?
IX. Quan hệ với các bên liên quan (Stakeholder Management)
Dev không làm việc cho bạn – họ làm việc với bạn.
Sales không phải “người ngoài” – họ biết khách hàng sâu sát nhất.
Sếp luôn cần được cập nhật – nhưng ngắn gọn & có mục tiêu.
Bạn không thể làm hài lòng tất cả mọi người – và không cần phải thế.
Stakeholder tốt là người hiểu “tại sao chưa làm” quan trọng không hơn “đã làm gì”.
Tin tưởng được luôn được xây bằng sự nhất quán & minh bạch.
Đừng hứa nếu bạn không thể chắc chắn thực hiện.
Mọi người sẽ hỗ trợ bạn nếu họ thấy bạn thật sự hiểu vấn đề.
Có thể bất đồng quan điểm – nhưng không được mất tôn trọng.
Giao tiếp liên tục giúp tránh khủng hoảng truyền thông nội bộ.
X. Thực tế & những điều ai cũng cần nhớ
Không có sản phẩm nào “xong” hoàn toàn.
Không phải mọi thành công đều có thể sao chép.
May mắn quan trọng – nhưng không phải là tất cả.
Mọi đội làm sản phẩm đều từng làm thứ thất bại.
Sản phẩm tuyệt vời luôn cần thời gian.
Không ai nhớ bạn lâu khi chỉ làm sản phẩm nhanh – họ nhớ bạn làm sản phẩm chất lượng.
Thành công không đến từ một quyết định – mà từ hàng trăm cái đúng và sai.
Càng biết nhiều – càng thấy mình cần học thêm.
Học từ thất bại của người khác là con đường nhanh hơn.
Làm sản phẩm là hành trình – không phải điểm đến.